Roddel en achterklap in zelfsturende teams (7);
en waarom een training ‘Feedback geven’ zo slecht werkt…

Wanneer pestgedrag en roddelen op de werkvloer of in teams aanwezig is, grijpen sommige managers nog wel eens naar een training ‘Feedback Geven’ als antwoord op dit probleem. En dus wordt en dan één of twee dagdelen (al dan niet gespreid in de tijd) besteed aan het feedback geven. Hoe komt het nu dat van de goede bedoelingen in de praktijk zo weinig overblijft? In deze serie blogs wil ik een aantal redenen op een rijtje zetten die inzicht geven in de achtergronden van de dynamiek in, met name zelfsturende, (zorg-) teams. In mijn voorgaande blogs beschreef ik de achtergrond en de eerste redenen: De inzet van verkeerde middelen, het gebrek aan vertrouwen en veiligheid in het team, de context en op persoonlijk niveau onder meer het persoonlijk commitment en het belang van bestaansreden en ambities op zowel individueel als teamniveau. Een volgende reden ligt meer op het menstype:
6. Persoonlijke eigenschappen Het type mens dat voor de zorg kiest zijn generalistisch gesproken meer dan andere mensen gericht op harmonie en aardig gevonden worden. Dat maakt dat de eerste associatie met feedback geven, kritiek geven is. en ‘als ik kritiek geef dan ontstaat er een conflict’. En een conflict is wel het allerlaatste waar mensen in de zorg op zitten te wachten. Dat het vermijden van conflicten daarmee juist een ongezonde situatie oproept is nog altijd verkieslijk boven een kans op een onderling verschil van mening. Mensen vervallen liever in roddelen en klagen dan dat ze elkaar aanspreken, bevestigen ook psychotherapeuten die de effecten van het onder de tafel vegen van conflicten dagelijks aan den lijve ondervinden. | De piramide van Lencioni, uit 'De 5 frustraties van teamwerk'. |
Onderzoek naar de kernwaarden in de zorg uitgevoerd door de Hanzehogeschool Groningen (2013) kwamen twee dimensies over de gehele zorg naar voren: één daarvan was, niet verbazingwekkend, ‘Zorg voor elkaar’. Dat bevestigt ook het gedrag in de organisatie.
De tweede kernwaarde uit dit onderzoek, Professionaliteit, geeft op zijn minst hoop op acceptatie van een transparante communicatie.
Onderzoeken naar waarden in zorgorganisaties volgens Spiral Dynamics (naar Claire Graves) typeren de meest dominante waarden als samenwerken, harmonie, consensus, open voor iedereen, oog voor de zwakkeren (i.c. ‘groen’), naast degelijkheid, betrouwbaarheid, loyaliteit, afspraken, structureren en zekerheid (i.c. ‘blauw’). Als er van ‘huis uit’ geen energie is die uitnodigt tot feedback geven is het niet bevreemdend dat feedback pas kan beklijven wanneer het past (c.q. vertaald is) naar de waarden van het systeem. Dat betekent bijvoorbeeld dat het opgenomen wordt in een procedure. Of dat de wens om een ambitie waar te maken zo sterk is dat teamleden bereid zijn om andere waarden te ontwikkelen.
Een aantal waarden worden bepaald door de onderliggende behoeftes van mensen. Dit kunnen authentieke behoeftes zijn, maar ook egobehoeftes. Om er eens één te noemen: Soms speelt jaloezie een rol. De van oorsprong Filippijnse uitdrukking ‘De krabbenmand’ geeft weer wat hiervan de effecten kunnen zijn in een feminiene omgeving. Deze beschrijf ik in mijn volgende blog.
De tweede kernwaarde uit dit onderzoek, Professionaliteit, geeft op zijn minst hoop op acceptatie van een transparante communicatie.
Onderzoeken naar waarden in zorgorganisaties volgens Spiral Dynamics (naar Claire Graves) typeren de meest dominante waarden als samenwerken, harmonie, consensus, open voor iedereen, oog voor de zwakkeren (i.c. ‘groen’), naast degelijkheid, betrouwbaarheid, loyaliteit, afspraken, structureren en zekerheid (i.c. ‘blauw’). Als er van ‘huis uit’ geen energie is die uitnodigt tot feedback geven is het niet bevreemdend dat feedback pas kan beklijven wanneer het past (c.q. vertaald is) naar de waarden van het systeem. Dat betekent bijvoorbeeld dat het opgenomen wordt in een procedure. Of dat de wens om een ambitie waar te maken zo sterk is dat teamleden bereid zijn om andere waarden te ontwikkelen.
Een aantal waarden worden bepaald door de onderliggende behoeftes van mensen. Dit kunnen authentieke behoeftes zijn, maar ook egobehoeftes. Om er eens één te noemen: Soms speelt jaloezie een rol. De van oorsprong Filippijnse uitdrukking ‘De krabbenmand’ geeft weer wat hiervan de effecten kunnen zijn in een feminiene omgeving. Deze beschrijf ik in mijn volgende blog.